Laat niets je verstoren                        Nada te turbe

Laat niets je beangstigen                   Nada te espante

Alles is eindig                                    Todo se pasa

Wie God heeft                                   Quien a Dios tiene

ontbreekt niets                                   Nada le falta

God alleen is genoeg                         Sólo Dios basta          Teresa van Avila

 

Dit zegt Johannes van het Kruis in “de Bestijging van de Berg”(Boek 1,11, nr.4)

In boek 111, 16,6 zegt hij:

En in vers 5 zegt hij:

Van de vier passies is vandaag de vrees - angst - genomen om nader te bespreken.

We gaan bekijken hoe angst ons belemmert om onze kracht voor God te bewaren.

Angst is een belangrijk aspect van het leven, dat ons,mensen, onnodig last bezorgt.

Angst speelt een belangrijke en soms overheersende rol in ons dagelijks leven.

En als geen andere emotie of passie neemt angst onze energie en kracht weg.

 

Wat betreft de angst windt Johannes van het Kruis er geen doekjes om:

Hij schrijft in 1582 aan Ana de San Alberto, priorin van Caravaco:
“Houdt op met die angsten die uw ziel laf maken. Geef aan God wat Hij u heeft gegeven en nog iedere dag geeft. Voor God schijnt u uw eigen maat te willen aanleggen.

Wij zijn in ons dagelijks leven regelmatig, zoniet constant in contact met één of andere vorm van angst.

We zijn voor zoveel dingen bang: geld, ziekte, de toekomst, bang te leven, bang voor de dood.

Angst is bekend gezelschap van ons in het alledaagse leven. Het lijkt alles te doortrekken.

Zonder angst zou ons leven en onze maatschappij er heel anders uit zien.

Een belangrijk deel van de maatschappij drijft op angst.

Angst is uitstekend ingeburgerd zogezegd, ze valt bijna niet op.

Verzekeringspolissen, beveiligingsbedrijven,   alarminstallaties,    medische onderzoeken hebben vaak één ding gemeen……..

 

In ons persoonlijk leven steekt angst in vele vormen de kop op: bezorgdheid, spanning, stress, onbehagen, onrust, nervositeit, ongedurigheid, benauwdheid, doodsangst, fobieën.

 

We proberen op allerlei manieren van de angst af te komen.

We kopen nog dikkere sloten. Nemen er nog een verzekeringspolisje bij en werken vaak zo hard als we kunnen om de angst af te kopen. Wanneer we eens – onvermijdelijk – hebben vastgesteld dat we angst niet af kunnen kopen met polissen, meer blauw op straat, kalmeringstabletten, enzovoort, rest ons eigenlijk alleen het gebed en de meditatie.

 

Maar zelfs gebed en meditatie om van de angst af te komen is een verloren strijd,

zo raar als dat klinkt.

Denk eens aan een verduisterde kamer. Wanneer wij het donker problematisch vinden, omdat we er bijvoorbeeld de hele tijd erg pijnlijk onze tenen stoten, zouden wij kunnen proberen om het donker weg te duwen. Maar dat zou krankzinnig zijn. Het donker is niet weg te duwen. Het donker is niet het probleem. Het probleem is dat er een gebrek aan licht is.

We zouden alleen maar hoeven weten waar het lichtknopje zit.

 

Net als het donker in de kamer beschouwen we angst als een probleem.

Maar is dat zo? Is angst wel het probleem?

U raadt het waarschijnlijk al.

Het antwoord is: angst is niet het probleem, angst is helemaal niet het probleem.

Het probleem is: gebrek aan vertrouwen. Dat is het probleem.

Als we bang zijn moeten we weten :”Ik heb geen vertrouwen, dat is mijn probleem”.

We moeten goed begrijpen dat angst is: de afwezigheid van vertrouwen.

 

Angst bestaat er alleen voor het verleden of voor de toekomst, nooit op dit moment.

Wanneer we in het moment leven is er geen angst, dan is er vertrouwen.

Wanneer we naar binnen kijken weten we dat dit zo is.

Waarom is er dan angst? Waarom zijn we angstig?

Waarom ‘overkomt’ angst ons. En waarom ‘overkomt’ vertrouwen ons niet?

 

Dagelijks worden we overspoeld met narigheid. Daarom overkomt angst ons heel gemakkelijk en dat maakt het hebben van vertrouwen in het leven moeilijk.

En een feit is dat wij eigenlijk niemand vertrouwen; wij vertrouwen onszelf niet eens.

Wat betekend vertrouwen?

Vertrouwen betekent: totale acceptatie ofwel het gevoel dat ‘het goed is’.

 

En laten we helemaal eerlijk zijn tegenover onszelf :kunnen we alles wat God ons geeft accepteren? Alles in ons leven?

We accepteren wel liefde, vrede, voorspoed, gezondheid,

maar we accepteren geen haat, oorlog, armoede, ziekte.

We willen altijd wel de toppen van de golven maar de dalen willen we niet.

We accepteren niet alles wat het leven brengt. We hebben geen vertrouwen en zonder vertrouwen zijn we overgeleverd aan angst.

En angst is een slechte raadgever. Het verhindert ons adequaat te handelen wanneer de omstandigheden dat van ons vragen. En, zoals gezegd: het verkwist als geen andere emotie onze energie en neemt ons, zonder dat we dat willen en zelfs zonder dat we ons dat bewust zijn, onze kracht af.

 

Angst lijkt ons dus te overkomen maar eigenlijk doen we het zelf; we vertrouwen niet.

Vertrouwen komt niet vanzelf.

Telkens als we ons afkeren van God, ons vertrouwen niet actief op Hem stellen, iets niet accepteren, ontstaat angst.

Hoe verder van God, hoe meer angst.

Wanneer we alles kunnen accepteren wat God ons geeft, voorspoed en tegenspoed, dan is er vertrouwen. En wanneer we vertrouwen hebben dan is er geen angst.

Van welke aard onze angst ook is, het maakt niet uit.

 

In onze huidige wereld kan het ook belangrijk zijn om naast vertrouwen inzicht te hebben, inzicht in bepaalde processen met betrekking tot angst om ons heen. God vraagt niet om álles klakkeloos naïef te vertrouwen, maar een vertrouwen waarmee we reëel en krachtdadig in het leven staan.

Iets wat ik in dat kader hier zeker ook wil noemen en waar, bij emoties, nauwelijks rekening mee wordt gehouden is de “besmettelijkheid” van emoties, zeker van angst

Angst kan rondwaren als een radiosignaal. Onbewust hiervan vangen we dit op. We kennen dit fenomeen bijvoorbeeld wanner we een ruimte binnenkomen waar net een heftige ruzie heeft plaatsgevonden; dan voelen we ons onbehaaglijk, de atmosfeer is er te snijden; de emoties “hangen er” als het ware nog. En wanneer iemand ons zeer boos benadert dan slaat de boosheid over op ons; we kunnen ons er slechts met grote moeite aan onttrekken.

Ook in het groot heeft dat proces een belangrijke invloed op ons leven. Als er ergens veel angst is onder de mensen op de aarde, bijvoorbeeld als er ergens oorlog woedt dan wordt iedereen daar op een subtiele manier door beïnvloed. Hoe kunnen we ons dat voorstelleen?

Als mensheid zijn we één in God, één lichaam binnen zijn oneindigheid. Zoals we weten bij ons eigen lichaam: als één teen pijn heeft, omdat hij zich gestoten heeft, lijdt het hele lichaam daaronder.

Daarnaast leert een blik op de geschiedenis dat op grote schaal misbruik is gemaakt van het angstgevoel onder mensen om controle uit te oefenen. Veel angst is daartoe door heersers moedwillig onder mensen gecreëerd waarmee een “verdeel en heers” spel is gespeeld.

Denk aan de Joden haat /angst voor de tweede wereldoorlog of heden ten dage aan de gehypte angst voor terroristen en moslims die door sommige politici wordt aangewakkerd om vervolgens aan fundamentele burgerrechten te gaan knabbelen.

 

Maar of de angst nu voortkomt uit ons eigen leven, wat vanmiddag nog ter sprake zal komen, of dat we het onbewust oppikken van om ons heen, het allerbelangrijkste voor het laten groeien van vertrouwen in God, is inzicht te gaan krijgen in hoe onze eigen geest werkt. Ken U zelve, hebben vele wijzen en filosofen gezegd.

 

De Amerikaanse onderzoeker Dr. Daniël C. Friedman (een autoriteit op het gebied van stress en angst) heeft met een onderzoek vastgesteld dat de individuele beoordeling van een dreiging bepalend is voor het al dan niet reageren met angst en of stress.

Dus de individuele beoordeling is bepalend of iets een dreiging is en niet de gebeurtenis die de spanning veroorzaakt. Of met andere woorden, onze angst is niet het gevolg van een bepaalde gebeurtenis, ze is het gevolg van een gedachte.

Het is de gedachte die de angst emotie oproept, niet de gebeurtenis.

 

En we denken misschien dat we alleen verantwoordelijk zijn voor wat we doen,

en dat we niet verantwoordelijk zijn voor wat we denken.

Maar de waarheid is dat we verantwoordelijk zijn voor ons denken, en op dat niveau kunnen we keuzen maken. Ons denken bepaalt onze daden en onze ervaring met gebeurtenissen.

Elke keer dat we bang zijn, zijn we in gedachten afgedwaald van God.

Dat is onze keuze geweest, meestal onbewust.

Als Gods kinderen mogen we denken wat we willen.

We mogen verstandig gebruik maken van die verantwoordelijkheid.

Dat is nu juist wat wij van Hem kunnen leren.

Wij kunnen en mogen God vragen, voor we iets besluiten te doen en/of te denken, of onze keuze in overeenstemming is met die van God.

Als we zeker weten dat dit zo is, is er vertrouwen en zal er geen angst zijn.

Misschien zijn we soms te tolerant tegenover het afdwalen van ons denken;

en we vergoelijken stilzwijgend de gevolgen ervan, de angstgevoelens

Wij kunnen God niet vragen ons van onze angst te bevrijden…..

Het is nuttiger onszelf eraan te herinneren dat we ons niet genoeg bewust zijn van onze gedachten en deze niet zorgvuldig genoeg bewaken.

 

Wanneer we beginnen met op onze gedachten te letten zullen we vaak schrikken van de gedachten die bij ons opkomen. Ze maken veel duidelijk over hoe we zijn en dat is niet altijd leuk Het strookt niet altijd met het zelfbeeld dat we hebben.

 

Wat we ons bewust worden over onszelf kunnen we aan Gods voeten neerleggen:

 “hier ben ik, God, ik ben nog niet anders, maar ik wil mijn best doen.

Ik realiseer me dat ikzelf de oorzaak ben van mijn belemmeringen.

Wijs mij de weg in mijn gedachten en in mijn daden”.

Ik stel mij open voor U

Moge Uw Wens mijn verlangen worden

Moge ik handelen naar Uw Wil.

Moge het Woord dat U mij ingeeft mijn spreken zijn

En moge Uw Liefde mijn leidraad en leven zijn

Opdat ik geheel mijn kracht voor U bewaren kan”.